Çölleşmeyle Mücadele Ulusal Strateji ve Eylem Planı
Ülkemiz tarafından 15.10.1994 tarihinde Paris'te imzalanan Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi (BMÇMS); 11.02.1998 tarihli ve 4340 sayılı Kanunla onaylanmış ve 16 Mayıs 1998 tarihli Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Sözleşme gereği taraf ülkeler Ulusal Eylem Planlarını hazırlamakla yükümlüdür. Çölleşme ile daha etkin mücadele etmek kurumlar arası koordinasyonu sağlamak, sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmek ve gerçekleşen faaliyetleri düzenli olarak izleyebilmek için “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Programı” hazırlanmış olup 09 Mart 2005 tarihli Resmî Gazete ’de yayınlan genelge (2005/2) ile yürürlüğe girmiştir.
Çölleşme ile Mücadele Türkiye Ulusal Eylem Programı (2005): bu Eylem Planında 63 Eylem bulunmakta olup Eylemler ile ilgili yapılmış ve yapılacak çalışmalar yer almaktadır. Bu kapsamdaki bilgiler her yıl düzenli olarak ÇEM tarafından talep edilip ve belirlenen öncelikli eylemlere göre yorumlanarak değerlendirilmiştir.
Çölleşme ile Mücadele Ulusal Strateji ve Eylem Planı (ÇMUSEP) (2015-2023): sözleşme kapsamında, 2007 yılında Madrid’de düzenlenen 8. Taraflar Konferansında, 2008-2018 yıllarını kapsayan “Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi 10 Yıllık Stratejik Plan” kabul edilmiştir. Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi (BMÇMS) Sekretaryası taraf ülkelerden Ulusal Eylem Planlarını 10 Yıllık Stratejik Plan’a uyumlaştırmalarını talep etmiştir.
ÇEM Genel Müdürlüğünün; 10 Yıllık Stratejik Plan’a uyumlaştırma çalışmaları kapsamında ilgili tüm kurum, kuruluş, STK ve üniversitelerin katılımıyla hazırladığı “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı (2015-2023)” 24 Temmuz 2015 Tarihli 29424 Sayılı Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu strateji ve eylem planı, Türkiye’de çölleşme/arazi bozulumuyla mücadele kapsamında 2015-2023 yılları arasında yapılması planlanan çalışmaları özetlemekte ve farklı kurumlar tarafından planlanan çalışmaların etkin ve eşgüdüm içerisinde gerçekleştirilmesine altlık oluşturmaktadır.
Çölleşmeyle Mücadele Ulusal Strateji ve Eylem Planı (2019-2030): 2019 yılında, mevcut eylem planının (2014-2018) uygulama süresinin tamamlanması, BMÇMS’nin yeni strateji belgesini (2018-2030) yayımlaması ve Ulusal Arazi Tahribatının Dengelenmesi (ATD) hedefleri dikkate alınarak Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı (2019-2030) hazırlanmıştır.
Söz konusu dokümanda; 5 adet stratejik amaç, 16 adet beklenen etki, 29 adet çıktı, 89 adet eylem, 115 adet gösterge yer almaktadır. Eylem Planında Bakanlık (Genel Müdürlük Seviyesinde), STK, vb. 50’ye yakın kurum ve kuruluş yer almaktadır.
Çölleşmeyle Mücadele Ulusal Strateji ve Eylem Planı (2019-2030) son dönem raporlaması 2023 yılı faaliyetleri de raporlanmış olup, aynı zamanda da yeni Ulusal Strateji ve Eylem Planı hazırlıklarına başlanmıştır.
Çölleşmeyle Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı (2024-2030): Çölleşmeyle Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı (2024-2030), ülkenin çölleşmeye karşı çabalarında uygulayacağı stratejileri, hedefleri ve eylemleri ana hatlarıyla belirtip, altı ana eksen etrafında oluşturulmuştur: Bunlar şunlardır:
Stratejik Eksen 1: Politika ve Strateji Geliştirme
Stratejik Eksen 2: ATD ve Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı
Stratejik Eksen 3: Ulusal ve Uluslararası Koordinasyon ve İş Birliği
Stratejik Eksen 4: Sosyo-Ekonomik Faaliyetler
Stratejik Eksen 5: Ar-Ge Faaliyetleri
Stratejik Eksen 6: İzleme ve Değerlendirme
Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı İzleme Değerlendirme ve Raporlama Sistemi (ÇMUSEP İDRS): Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında yürütülen faaliyetlerin izlenmesi ile paydaş kurum ve kuruluşların koordinasyonunun sağlanması Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülmektedir. Eylem planı kapsamında kurum/kuruluşların yapmış oldukları faaliyetlerin etkin şekilde çevrimiçi toplanması ve raporlanabilmesi için web tabanlı izleme, değerlendirme ve raporlama (ÇMUSEP IDR) sistemi hazırlamış ve 2015 yılında hayata geçirilmiştir. Bu izleme değerlendirme ve raporlama sistemi vasıtasıyla kurum/kuruluş faaliyetleri düzenli ve sistematik bir şekilde yıllık raporlar halinde alınabilmektedir (http://cmusep.cevre.gov.tr).
