Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ortaklığı ve Küresel Çevre Fonu (GEF) desteğiyle “Türkiye Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Planının UNCCD 10 Yıllık Stratejisi ve Raporlama Sürecine Uyumlaştırılması Projesini” yürütmektedir. Projenin amacı Çölleşme ile Mücadele Türkiye Ulusal Eylem Programının (2005) gelişen koşullar ve elde edilen deneyimler ışığında ve yeni hazırlanan Çölleşme ile Mücadele Ulusal Strateji Belgesi Çerçevesinde güncellenmesi, UNCCD 10 yıllık stratejisi ile uyumlu hale getirilmesi ve sözleşme kapsamında Türkiye’nin sorumlu raporlama süreci için sistem geliştirilmesidir.
Proje kapsamında ulusal eylem planının hazırlanması için bu güne kadar paydaşların katılımıyla tanışma toplantıları gerçekleştirilmiş ve süreç hakkında kurumların görüşleri alınmıştır. Bu kapsamda paydaşlar tarafından eylem planı geliştirme sürecinin tematik grup çalışmalarıyla gerçekleştirilmesi önerilmiştir. Bu nedenle dört ayrı tematik grup oluşturulmuştur (Tarım arazileri, Meralar ve Bozkırlar; Ormanlar; Sulak Alanlar, Kıyı Alanları ve Kentler; İzleme Değerlendirme). Tematik grupların her biri iki ayrı çalıştay gerçekleştirmiştir. İzleme değerlendirme grubu haricindeki diğer tematik gruplar ayrıca birer alt grup toplantısı yapmıştır.
Çalışmanın bir sonraki adımında tematik gruplardan gelen öneriler proje uzmanları ve Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü uzmanlarınca incelenmiş ve gerekli revizyon/ birleştirme/ uyumlaştırma çalışmaları tamamlanmış ve eylem planı tek bir dosya haline getirilmiştir. Nihai Çalıştay 02 Haziran 2014 tarihinde Barcelo Altınel otelinde düzenlenmiştir. Bu çalıştayla birlikte eylem planının kurumların resmi görüşlerini almış nihai versiyonunun tüm paydaşlara tanıtılması, dokümana son görüşlerin alınması ve eylem planının hayata geçmesi ve başarıyla uygulanabilmesi için alınması gereken tedbirler tüm katılımcılarla birlikte tartışılmıştır.
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele (ÇEM) Genel Müdürlüğümüzün ev sahipliğinde yapılan toplantıya; Başbakanlık’tan TUİK, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü ve Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Dış İlişkiler ve AB Genel Müdürlüğü, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan GKGM, CBSGM, BÜGEM, TAGEM, HAYGEM, TRGM ve DATAEM, Kalkınma Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı (FAO), TEMA, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi, Ankara Üniversitesi, GAP İdaresi Başkanlığı, TAGEM Konya Toprak Su ve Çölleşme ile Mücadele Araştırma Müdürlüğü, Öz Orman İş Sendikası, OR-KOOP, WWF-Türkiye, Peyzaj Mimarları Odası, Doğa Koruma Merkezi, Çevre Mühendisleri Odası, Karayolları Genel Müdürlüğü, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı, OSTIM Yenilenebilir Enerji ve Çevre Teknolojileri Derneği, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Bakanlığımızdan Orman Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Strateji Geliştirme Başkanlığı, AB ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araşt. Enst. Müdürlüğü, Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü, Orman Araştırmaları Enstitüsü, Orman Toprak ve Ekoloji Araştırmaları Enstitüsü ve Genel Müdürlüğümüz temsilcileri iştirak etti.
ÇEM Genel Müdürlüğü Çölleşme İzleme ve Değerlendirme Şube Müdürü Kenan Şahin yapmış olduğu açılış konuşmasında; Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Planı’nın uyumlaştırılması süreci hakkında genel bilgiler vererek, bu süreçte emeğini ve katkılarını esirgemeyen paydaşlara teşekkür etti. Toplantıya katılan tüm kurum ve kuruluş temsilcilerini görmekten ve misafir etmekten Bakanlığımız ve Genel Müdürlüğümüz adına memnuniyetini dile getirdi.
İkinci olarak, ÇEM Şube Müdürü ve UNCCD Ulusal Odak Noktası Erdoğan Özevren; Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi işleyişi hakkında bilgi verip, Sözleşme kapsamında taraf ülkelerden “Ulusal Eylem Programları” hazırlanması istendiğini, ülkemizin birinci “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Programı (ÇMUEP)”nı 2005 yılında yürürlüğe koyduğunu. Ayrıca sözleşme kapsamında istenen ulusal raporların düzenli olarak hazırlandığını ve UNCCD Sekretaryasına gönderilmekte olduğunu. Sözleşme kapsamında 2007 yılında; 2008-2018 yıllarını kapsayacak “10 Yıllık Strateji Belgesi” kabul edildiğini. Bu çerçevede 2012 yılında “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Strateji Belgesi” hazırlandığını, bu strateji belgesi ile uyumlu olarak “Ulusal Eylem Programı” yenileme çalışmalarının bu çalıştayla devam ettiğini ifade etmiştir.
Sonrasında Birleşmiş Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Ormancılık Uzmanı Ekrem YAZICI, FAO perspektifinden konunun önemi ve değerlendirilmesi hususunda açıklamalarda bulundu. Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Planı’nın revizyonu GEF katkısıyla, FAO tarafından, Çölleşme ile Mücadele Ulusal Strateji Belgesi ve UNCCD 10 Yıllık Stratejisi çerçevesinde yapılmakta olduğunu vurgulayan Yazıcı, projenin eylem planının hazırlanması ve uygulamaların izlenip raporlanması şeklinde iki ayaklı olduğunu belirtmiş ve süreçle ilgili olarak şunları söylemiştir; “Projenin hazırlanmasında ve uygulanmasında paydaşların katkısı çok önemlidir. Çölleşme konusu geniş kapsamlı ve aslında tüm kurum ve kuruluşları ilgilendirdiği için, uygulanabilirlik açısından somut eylemlerin ortaya konulması, bunun için de özverili bir çalışma gerekmektedir. Aksi halde eylem önerisi yerine temenniler elde edilmekte, haliyle göstergeler bulunamamakta ve izlemek imkansız hale gelmektedir.”
Resmi adı “Özellikle Afrika’da Ciddi Kuraklık ve/veya Çölleşmeye Maruz Ülkelerde Çölleşme ile Mücadele için Birleşmiş Milletler Sözleşmesi” olan BM Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi’nin 1994 yılında imzalandığını, ülkemizin 16 Mayıs 1998 tarihli Resmi Gazete ’de yayımlanan 98/11003 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile sözleşmeye taraf olduğunu ifade eden Genel Müdür Yardımcısı İsmail Belen şunları söyledi “Sözleşme kapsamında taraf ülkelerden “Ulusal Eylem Programları” hazırlanması istenmiş olup, ülkemiz birinci “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Programı (ÇMUEP)”nı 2005 yılında yürürlüğe koymuştur. Ayrıca sözleşme kapsamında istenen ulusal raporlar düzenli olarak hazırlanmakta ve UNCCD Sekretaryasına gönderilmektedir. Sözleşme kapsamında 2007 yılında; 2008-2018 yıllarını kapsayacak “10 Yıllık Strateji Belgesi” kabul edilmiştir. Bu çerçevede 2012 yılında “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Strateji Belgesi” hazırlanmış, bu strateji belgesi ile uyumlu olarak “Ulusal Eylem Planı” yenileme çalışmalarına başlanmıştır. Bunun için 2013 yılında bir takım çalışmalar yapılmış, 2014 yılında ise “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Planı’nın UNCCD 10 Yıllık Stratejisi ve Raporlama Süreci İle Uyumlaştırılması Projesi” isimli bir proje adı altında faaliyetler yürütülecektir. “
Açılış konuşmalarında son olarak ÇEM Genel Müdür Yardımcısı İsmail Belen, konuşmasında gelecek sene ülkemiz ev sahipliğinde düzenlenecek olan UNCCD 12. Taraflar Konferansına atıfta bulunarak “Ülke olarak birçok önemli uluslararası toplantıya ev sahipliği yapmakla beraber, rolümüz sadece lojistik destek vermekten öteye geçerek uluslararası alanda politika belirleyen bir hale geldik. Türkiye olarak yurtdışında birçok alanda olduğu gibi ormancılık alanında da ülke imajımız çok yüksek olduğundan, bu Ulusal Eylem Planı çalışmalarının sadece ülkemiz açısından değil, uluslararası arenada da yararlı bir çalışma olacağını temenni ediyorum.”
ÇEM Genel Müdür Yardımcısı İsmail Belen’in konuşmasını takiben toplantıya iştirak eden kurum ve kuruluş temsilcileri kendilerini tanıttı ve gündeme Proje’de Takım Lideri olarak görev alan Bahtiyar KURT, İzleme Değerlendirme ve Raporlama Uzmanı Cemil ÜN, Rio Sözleşmeleri Uzmanı Prof. Dr. Ayten NAMLI, ÇEM Uzman Yardımcısı ve PRAIS Raporlama uzmanı Ramazan Ertuğrul APAYDIN’ın sunumlarıyla devam edildi.
Yapılan sunumların ardından katılımcılar süreç hakkında görüş ve önerilerini dile getirdiler.
