Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Türkiye’nin Endemik ve Nadir Bitkilerini Koruyor
Türkiye'nin en yüksek, dünyanın ise 6'ıncı yüksek gövdeli barajı olan Deriner Barajında su tutulmaya başlanıldı. Ya su altında kalacak endemik ve nadir bitki türlerimiz ne olacak?
**
Artvin-Çoruh Vadisinde yaklaşık1000 bitki taksonu doğal yayılışa sahiptir. Deriner Barajı su aynası altındakalacak alanda ise 41'i endemik olmak üzere 545 adet bitki taksonu yayılışgöstermektedir. Bu 545 bitki taksonundan 18 adetinin; büyük risk altında olduğuyapılan araştırmalar neticesinde tespit edilmiştir.
**
Bu 18 adet nadir türün; endemikolan 9 adetinin (Acer divergens var. trilobum, Alyssum artvinense, Campanulatroegerae, Centaurea pecho, Centaurea woronowii, Clypeola raddeana, Hypericumfissurale, Lathyrus woronowii ve Linaria genistifolia subsp. artvinensis)nesli, endemik olan diğer 6 adetinin (Acer divergens var. divergens, Alkannacordifolia, Convolvulus pseudoscammonia, Gypsophila simulatrix, Haplophyllumarmenum ve Micromeria elliptica) Artvin'deki varlığı, endemik olmayıp nadirolan 1 adetinin (Veronica liwanensis) ülkemizdeki ve Artvin'deki varlığı veendemik ya da nadir olmayan 2 adetinin (Morina persica ve Trachomitum venetumsubsp. sarmatiense) ise Artvin'deki varlığı büyük bir risk altındaydı. Endemikolan Hypericum fissurale türünün nesli yok olacağı gibi Trachomitum venetumsubsp. sarmatiense taksonunun ise Artvin ilindeki yayılışı sona erecekti. AncakÇölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü (ÇEM) tarafından hazırlanan“Çoruh Vadisi - Deriner Barajı Su Aynası Altında Kalacak Alanda Bulunan RiskAltındaki (Endemik ve Endemik Olmayan Nadir) Bitkilerin Tespiti, Taşınması veYetiştirilmesi” projesi, Orman Genel Müdürlüğü (OGM) tarafından uygulamayageçirilerek Ülkemizin ve Artvin ilimizin flora açısından biyolojik çeşitliliğikoruma altına alınmıştır.
**
**
**
**
Bu kapsamda projenin, bitkilerinsökülmesiyle ilgili kısmı tamamlanarak Deriner Barajı su aynası altında kalacak18 adet endemik ve nadir bitki türüne ilişkin 400 adet birey saksılaraalınmıştır. Bu bireyler daha sonra yetiştirilmek üzere Artvin ÇoruhÜniversitesi Orman Fakültesi serasına taşınmıştır.
Söküm işlemi Artvin Çoruh ÜniversitesiOrman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Orman Botaniği Anabilim Dalı BaşkanıDoç. Dr. Özgür EMİNAĞAOĞLU gözetiminde yapılmıştır. Söküm işlemi; Artvin OrmanBölge Müdür Yardımcısı Mimar Sinan ÖZKAYA'nın başkanlığında, Şube MüdürleriErsin Durmuş ve Nedim TUYLU'den oluşan bir koordinasyon kurulu yönetimindeoluşturulan bir ekip tarafından gerçekleştirilmiştir.
**
Sökülen risk altındaki hedeftürlerden yetiştirilen bitkiler için en uygun alan olarak Salkımlı (Tolgum)Köyünde yaklaşık 101 ha'lık bir alan belirlenmiş olup, proje kapsamında sera vedış ortamda üretilecek yaklaşık 3100 adet bitki fideleri; 2. 3. ve 4.yıllarda uygun mevsimde taşıma alanında hazırlanacak parsellere dikilecektir.
2012-Mart ayında Orman ve Suİşleri Bakanlığına bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP),Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü ve Orman Genel Müdürlüğüarasında imzalanan protokole göre ;
Özellikle endemizm oranınınyüksek olduğu vadilerde İnşa edilecek barajların su aynası altında kalacak endemik-nadirtürlerin tespiti DKMP Genel Müdürlüğü tarafından yapılarak, ÇEM Genel Müdürlüğütarafından projelendirilecek olup, OGM tarafından üniversitelerle işbirliğiiçinde uygulamaya geçirilecektir.