Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olan “Dinamik Erozyon Modeli ve İzleme Sistemi (DEMİS) Toplantısı” 27 Haziran 2018 tarihinde, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşarlık Makamında gerçekleştirildi.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşarı Akif ÖZKALDI başkanlığında gerçekleştirilen toplantıya, Müsteşar Yardımcısı Hüseyin DİNÇER, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürü M. Mustafa GÖZÜKARA, Genel Müdür Yardımcıları ile ÇEM, MGM, Bilgi İşlem, OGM ve DSİ’den ilgili Daire Başkanları katılım sağladılar.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşarı Akif ÖZKALDI, projenin önemini vurgulayarak başarılı bir toplantı olması temennisiyle açılış konuşmasını gerçekleştirdi.
Açılış konuşmasından sonra, ÇEM Erozyon Kontrolü Dairesi, İzleme ve Değerlendirme Şube Müdürü Suat ŞAHİN, projenin ortaya çıkışı, yapılan iş ve işlemler ile elde edilen sonuçlar detaylı hakkında bilgi verdi.
Ülkemizde kullanılmakta olan, Su Erozyonu verileri, 1950’li yıllarda Amerikalı toprak bilimcileri tarafından gözlemsel olarak yapılmış ve haritalandırılmıştır.
Genel Müdürlüğümüz ve Bakanlık Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı tarafından 2011 yılında “Sediment Modelinin Geliştirilmesi İle Türkiye Havzalarının Erozyon Risk Haritalarının Oluşturulması” projesi Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile hazırlanmış ve ülkemizin su erozyonu tahmin modeli RUSLE ile ortaya konulmuştur.
Model parametrelerinin güncellenmesi ulusal ölçekte çalışılması ve veri yoğunluğu sebebiyle uzun zaman almaktadır. Bu nedenle 2013 yılında RUSLE metodunu kullanan DEMİS yazılımı geliştirilmiştir.
Yazılım sonrası 2015 yılında Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından ölçümü yapılan 5 yıl veri üzeri verisi bulunan 357 istasyona ait 200 milyon dakikalık yağış verisinden ülkemiz yağışlarının aşındırma gücü haritası elde edilmiştir. Elde edilen veriler Avrupa Birliği Ortak Araştırma Merkezi (EU-JRC) tarafından talep edilmiş ve global yağışın aşındırma gücü haritasına entegre edilmiştir. Dünyada, yağışın aşındırma gücünü ulusal ölçekte hesaplayan 10 ülkeden biri Türkiye’dir.
2016 yılında arazi kullanım çarpanı Orman Genel Müdürlüğü tarafından üretilen Orman Meşcere Haritaları ve CORİNE 2012 arazi örtüsü kombinasyonu ile ortaya konulmuştur.
2017 yılında toprağın erozyona duyarlılığı faktörü kurum ve kuruluşların toplamış olduğu toprak verileri ile Genel Müdürlüğümüz bünyesinde yer alan Toprak Bilgi Sistemi (TBS) verilerinden toplamda 23.000 nokta ile elde edilmiştir
Elde edilen veriler ışığında; ülkemizdeki su erozyonu miktarları, havza bazında arazi kullanımı (tarım, orman, mera) detayında ortaya konmuştur.
Son olarak, ÇEM Genel Müdürü M. Mustafa GÖZÜKARA kapanış konuşmasında; Gelişen teknoloji ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ışığında ülkemizin su erozyonu haritasının yeniden üretilmesi ile havza bazlı planlamalarda, erozyonla mücadele eylem planlarında, karbon değişiminin izlenmesinde, arazi bozulumu ve bunun dengelenmesi çalışmalarında, nitrat değişiminin izlenmesinde, su kaynaklarının kalitesinin izlenmesinde ve iklim değişikliği etkilerinin ortaya konulmasında, proje çıktılarının birinci derecede altlık olarak kullanıldığını belirtti.
GÖZÜKARA ayrıca; konu ile ilgili akademisyenler, kurum ve kuruluşların ilgilileri ile beraber bu çalışmanın sonucunun değerlendirileceği bir çalıştay düzenleneceğini ve bu çalıştay sonucunda elde edilecek yol haritasının uygulanmasının takipçisi olacaklarını beyan etmiştir.
2018 yılında güncellenen Erozyon Risk Haritası
2017 yılında güncellenen K faktörü haritası
2017 yılında yayınlanan Global R faktörü haritası