|
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, ülkemizde kurak ve yarı kurak alanlara uyum sağlamış yabani meyve türlerinin kaybolmasının engellemesi ve değerlendirilmesi amacıyla çalışmalar yürütmektedir. Bu kapsamda, Erciyes Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile birlikte “Doğal Ahlat (Pyrus elaeagrifolia pall.) Populasyonlarındaki iri Meyveli Tiplerin Belirlenmesi, Moleküler Karakterizasyonu, Vejetatif Çoğaltma Kapasiteleri ile Kurak-Yarıkurak Alanlarda Kullanım İmkânlarının Belirlenmesi ve Muhafazası” isimli bir proje başlatılmıştır. Bu projede, ülkemizin farklı bölgelerindeki kurak ve yarı kurak alanlarda yer alan ahlat popülasyonları içerisinden meyve iriliği bakımından öne çıkan genotiplerin seçimi yapılmaktadır. Seçilen genotiplerin aşı ile çoğaltılması, doku kültürü ortamında çoğaltılma kapasiteleri ve DNA düzeyinde genetik akrabalık düzeyleri belirlenmektedir. İki yıldır sürdürülen çalışmalarda, Kayseri, Nevşehir, Adana, Kahramanmaraş, Ankara, Eskişehir, Afyonkarahisar, Isparta, Denizli, Uşak, Çankırı ve Konya illerinden belirlenen kriterlere uygun yaklaşık yüz adet ahlat genotipinden örnekleme yapılmıştır. Şu ana kadar yapılan çalışmalarda, belirlenen ahlat bitkilerinin genetik olarak birbirlerinden farklı oldukları ortaya konulmuştur. Öte yandan aşı ile çoğaltma ve doku kültürü ortamında alınan tepkiler bakımından da önemli ölçüde çeşitlilik olduğu saptanmıştır. Proje çalışmaları sonuçlandığında, iri meyveli kolay çoğaltılabilen genotipler belirlenecek ve bunlar muhafaza altına alınacaktır. Ayrıca bu ağaçlardan ileriye dönük olarak tohum bahçeleri tesis edilecektir. Oluşturulacak bu genetik havuz hem kurak ağaçlandırmaları için kullanılabilecek hem de daha ileri çalışmalarla değerlendirilecektir. Yapılacak ağaçlandırmalar, erozyon kontrolü ve orman ekosistemi oluşturması yanında, ağaçların meyveleri kırsal kesimde yaşayanlara farklı şekillerde tüketim (taze olarak, kurutularak, turşu yapımı vb.) imkanı sunacaktır. Bilimsel çıktılar yanında, proje çalışmalarının farklı alanlarda da yansımaları olmaktadır. Bu noktada, bazı Büyükşehir Belediyeleri kurak alanlara uyum sağlamış ahlatın şehir peyzajı çalışmalarında kullanılabilme imkanları ile ilgili olarak proje ilgilileri ile görüşmelerde bulunmuşlardır. Bunun yanında, gıda sanayinden bazı firmalar, kuru ahlat meyvelerinin sanayide kullanım (meyveli yogurt vb.) imkanları üzerinde durmakta ve bu konuda fikir alışverişinde bulunmuşlardır. Bu çalışmaların çıktıları, hem bilimsel, hem çevrenin korunması hem de ekonomik ve sosyal alanlarda kullanılabilecek özellikte olmakta, ayrıca yeni çalışma ve projelerin doğmasına ışık tutmaktadır.
|
