Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele
Genel Müdürlüğü

TRABZON-YOMRA VE EKŞİLİ DERELERİNDE YAŞANAN SEL, TAŞKIN VE SEYELAN FELAKETİ YERİNDE İNCELENDİ.

29 Ağustos 2013

19 Ağustos 2013 tarihinde yaklaşık 3 saat içerisinde gerçekleşen yağış sonrasında Taşdelen köyü ve mücavirindeki yerleşim ve tarım alanlarında sel, taşkın ve seyelan meydana gelmişti. Yamacın üst tarafında stabil olmayan toprağın kayması sonucu, yamaç üzerinde bulunan kulübeyi de içine alarak harekete geçmiş ve kulübenin içinde bulunan 2 kişi hayatını kaybetmişti.

21-23 Ağustos 2013 tarihleri arasında ÇEM Genel Müdürlüğünden bir heyet sahada incelemelerde bulunmak üzere Trabzon’ a gitti. Yomra Deresi ve Ekşili Dere başta olmak üzere lokal yağışın gerçekleştiği alan üzerinde incelemelerde bulunulmuştur. ÇEM Genel Müdürlüğü’ nden Sel, Çığ ve Heyelan Projeleri Şube Müdürü Ali KEŞ, Jeoloji Yüksek Mühendisi İsmail BULUT, Orman Mühendisi Ahmet KÜÇÜKDÖNGÜL katılmıştır.
 


 

Seyelanın başlangıç bölümü ile akış güzergâhı.

 

İnceleme sonucunda; aşırı yağışlar nedeniyle meydana gelen yüzey akıntıları meydana geldiği, sığ kök yapan bitkilerin sahada bulunmasından kaynaklı topraktaki kitle hareketleri meydana geldiği, kitle hareketlerinin dere yataklarına doğru hareket ederek aşırı rusubat taşınımı sonucu taşkın kesitlerinin rusubatla dolarak taştığı, dereler üzerinde yeterli sanat yapılarının bulunmaması veya mevcut sanat yapısı kesitlerinin yetersiz kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca yol güzergahında drenajın yeterince sağlanamaması neticesinde kitle hareketlerinin başlangıç noktası olmuştur.

 

Yağışın farklı noktalarda yaptığı etkiler MGM’ den alınan radar sayısal tahmin verilerine göre 3 saat içerisinde metrekareye 32.8 kg yağış düştüğü bildirilmiştir. Ancak yerinde yapılan incelemelerde radar değerlerinin çok üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Bu yağış neticesinde seyelan felaketi yaşanmıştır. Yağışın Yomra deresi ana kol güzergahında mansap ve memba kısmında gerçekleşmediği sadece lokal olarak Taşdelen köyü mücavirine yakın bölgelerde oluştuğu gözlemlenmiştir.

 

Yomra Deresi havzası ve yağışın lokal olarak düştüğü alan.

 

Meydana gelen sel, taşkın ve seyelanın nedenleri,

1-) Aşırı yağışlar nedeniyle meydana gelen yüzey akıntıları (yarım saat içinde yaklaşık 500 yıllık debi gelmiştir).
2-) Ağaç kök derinliklerinin yetersiz veya hiç ağaç olmamasından ötürü toprakta meydana gelen kitle hareketleri.
3-) Dere yataklarından aşırı rusubat gelmesi sonucu taşkın kesitlerinin rusubatla dolarak taşması.
4-) Dereler üzerinde yeterli sanat yapılarının bulunmaması veya mevcut sanat yapısı kesitlerinin yetersiz kalması.
5-) Yukarı havza tedbirlerinin ( su ve rusubat tutucu sanat yapılarının ) olmaması,
6-) Havzada yanlış arazi kullanımının fazla olması olarak sıralanmıştır.

Yerinde yapılan incelemeler sonucunda ÇEM, OGM, DSİ yetkililerince ortaklaşa bir inceleme raporu hazırlanmıştır. Bu rapor ile kurumlara düşen görevler ve yapılması gereken faaliyetler belirtilmiştir.



Seyelanın başlangıç noktası olup kütlenin ilk koptuğu yer.
 



Seyelanın başlangıç noktası olup kütlenin ilk koptuğu yer.


Seyelan sahasından bir görünüm


Seyelan sonucunda akan kütlenin mekanik etki ile yaptığı oyuntu


Seyelan sahasından bir görünüm


Seyelan sahasından bir görünüm

Seyelan sahasından bir görünüm

 

Seyelan olan bölgenin 10-15 metre sağında kalan ev. Üst kısmında heyelan olayı gerçekleşmiştir.



Fındık ağacı kökleri toprakta 30-40 cm derinliğe kadar inmektedir. Dolayısıyla toprağın sadece 30-40 cm’ lik bölümünü tutmaktadır.



Kütlenin akarken ağaçları kopardığı alandan bir görünüm



 

Harekete geçen kütlenin olduğu yamaç. Resimde fındık ekili alanın tamamının aktığı ve ortada derin kök yapan ceviz ağacının kaldığı görülmektedir.


 

Seyelanın gerçekleştiği üst yamaç

Facebook’ta Paylaş Twitter’da Paylaş Google Plus’da Paylaş Yazdır