Ülkemizin yaklaşık % 65’lik kısmını oluşturan, kurak ve yarı kurak alanlarda, ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmalarında, su depolama kapasitesi bakımından en uygun toprak işleme yöntem veya yöntemlerini ortaya koymak, bakı, eğim ve toprak işleme türüne göre zamansal (günlük, hatalık, mevsimlik ve yıllık) toprak nem potansiyelindeki değişimi incelemek, yarı kurak alan ağaçlandırma çalışmalarında başarıyı artırarak ülke çapında yaygınlaştırmak ve ülke ekonomisine katkı sağlamak gayesiyle, “Yarı Kurak Yetişme Ortamında Farklı Toprak İşleme Metotlarında Toprak Nemi İzlenmesi Projesi” fikri geliştirilmiş ve Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü ile Çankırı Karatekin Üniversitesi işbirliğiyle hayata geçirilmeye başlanmıştır.
Türkiye genelinde erozyona maruz bütün alanlarda etkin bir şekilde erozyonla mücadele gayesiyle ilgili kurum ve kuruluşların katılımlarıyla erozyonla etkin bir şekilde mücadele devam etmektedir. Bu amaçla erozyon kontrolü, ağaçlandırma, iyileştirme, mera ıslahı çalışmaları ve bakım çalışmaları yürütülmektedir. Tüm bu çalışmaların temel başlangıç noktası toprak hazırlığıdır. Kurak ve yarı kurak alanlarda yürütülen bu toprak hazırlığı çalışmaları yoğun emek isteyen ve masraflı uygulamalardır. Burada en önemli konu ise kurak dönemde dikilecek fidanlara yeterli su sağlanması, erozyonun durdurulması ve ekosistemin dengeye ulaşmasını sağlamaktır.
Bu amaçlar doğrultusunda projenin temel hedefi, yarı kurak bir ekosistemde, farklı toprak işleme yöntemlerinin toprakta su depolama kapasiteleri incelenerek, en uygun toprak hazırlığı yöntemi belirlenmeye çalışılacaktır. Bunun için farklı toprak işleme yöntemlerinde uzun dönemli toprak nem değişimi incelenerek, en uygun su hasadı sağlayan ve aynı zamanda ekonomik ve ekolojik özellikleri en uygun toprak işleme tesis/tesisleri belirlenmeye çalışılacaktır.
Projesi sahası Ankara İli, Gölbaşı İlçesi, Yağlıpınar Köyü hudutları içerisinde yer almaktadır. Proje sahasında Ağaçlandırma Genel Müdürlüğü (Mülga) tarafından 1997 yılında “Yağlıpınar Hatıra Ağaçlandırma Uygulama Projesi” yapılmış, müteakip yıllarda saha ağaçlandırılmıştır.
Kurak, yarı kurak ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmalarında kullanılan toprak işleme yöntemi kullanılarak, iki farklı bakı ve iki farklı eğim grubunda toplam 30 deneme alanı oluşturulmuş.
Toprak nemini, toprağın elektriksel iletkenliğinin bir ölçüsü olarak belirleme prensibine dayanan Zaman Etkili Yansıma Ölçer (TDR) yöntemiyle 0 - 20, 21-40, 41-90 cm olmak üzere toplam 3 farklı derinlik kademesinde tutulan su miktarı 88 adet nem sensörü kullanılarak elektronik sistem vasıtasıyla belirlenmektedir.
Projede toprak işleme yöntemleri gerçekleştirilmiş, nem sensörleri araziye konumlandırılmış, deneme alanı çevresi ihata ile koruma altına alınmıştır. Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından Otomatik Meteoroloji Gözlem istasyonu kurulmuş ve deneme amaçlı sistemin ilk verileri alınmaya başlanmıştır.
Kuzey bakıda 1 No.lu ölçüm noktasındaki üç derinlikte toprak nem potansiyelinin değişimi
Beş yıl boyunca, farklı toprak işleme yöntemlerinin, toprakta su depolama kapasiteleri incelenerek, yarı kurak yetişme ortamları için, ekonomik ve ekolojik özellikleri en uygun toprak işleme tesis/tesisleri belirlenmeye çalışılacaktır.
