Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğümüzün tertip etmiş olduğu 07.05.2013 tarihinde Rize İlinde başlayan “Heyelan Projeleri Eğitimi” 10.05.2013 Tarihi itibari ile tamamlanmıştır. Eğitime 45 kişiden oluşan sel-heyelan ihtisas grubu üyeleri ile taşrada çalışan uygulayıcılar katılmıştır. 4 gün süren eğitimin 1. ve 2. Günündeki proğrama Genel Müdür Hanifi AVCI’da katılım sağlamış, 3. Gününde arazi gezisi düzenlenmiş, 4. gününde ise değerlendirme ve kapanış toplantısı yapılmıştır.
ÇEM Genel Müdürü Hanifi Avcı ise yapmış olduğu konuşmasında; heyelanların bugüne kadar ihmal edilen bir konu olduğunu, hangi kurum ya da kuruluşun bu konu ile ilgilendiğinin ve sahiplendiğinin belli olmadığını söyledi. Genel Müdürlük olarak kuruluş safhasında heyelan afetine görevlerimiz arasına yer verdik diyen Avcı sözlerine şöyle devam etti; “Daha önce ki çalışmalarımızda heyelanı erozyon içerisinde ele alıyorduk, fakat üzerinde fazla durulmuyordu. Bakanlık olarak Genel Müdürlüğümüzde çalışma gruplarımız arasında Heyelan İhtisas Grubu oluşturuldu. Lakin heyelan konusunda yetişmiş uzman teknik eleman bulamadık. Bu eksiğimizi sürekli eğitimlerle ve farklı uygulamaları inceleyip konusunda bilgili elemanlar yetiştirerek çözüyoruz. Rize İlimiz heyelan yönünden hassas bir yer olduğu için eğitimin Rize’de yapılması öncelik gerektiriyordu. Bugüne kadar Türkiye’de heyelan ilgili yapılan tüm çalışmalar tüm kurumlardan toplanıp ortak çalışmayla Heyelan Risk Haritalarının hazırlanması gerekmektedir. Bu eğitimle çeşitli meslek grupları ve çözüm yollarını tartışarak koordinasyon sağlıyoruz. Heyelanlar doğal olaylar olsa da insan etkileri söz konusudur. Yanlış arazi kullanımı buna örnektir. Artık tarım alanları içinde de Şehir İmar Planları gibi planlar yapılmalı ve çalışmalar bu yönde devam etmelidir” dedi.
ÇEM Genel Müdürü Hanifi Avcı “Heyelan Yaklaşımı ve Hedefleri” konulu sunusunda Türkiye’ de yaşanan heyelanları ele aldı. Bu heyelanlara özgü davranışları değerlendirdi. Erozyon ve heyelan çalışmalarında kullanılan yeni geosentetik malzemelerle tesis edilen çalışmaları izah etmiştir.
Yaşanan olaylardan ders almadığımızı ve kaçınılmaz sonuca kendi adımlarımızla gittiğimizi belirten Genel Müdür Avcı, yurtdışında yapılan heyelan projelerinden örnekler üzerinden farklı yaklaşımları izah etmiştir.
Eğitimin ilk iki gününde kurum temsilcileri ve öğretim üyeleri tarafından sunumlar yapılmıştır;
• KTÜ Orman Fakültesinden Doç. Dr. Sezgin HACISALİHOĞLU “Yağış Havzalarındaki Güncel Sorunlar ve Doğu Karadeniz Bölgesindeki Durum”
• KTÜ Mühendislik Fakültesinden Yrd. Doç. Dr. Hakan ERSOY “Kütle Hareketlerinin Genel Değerlendirilmesi ve Bitki Örtüsü Heyelan İlişkileri”
• DSİ 22. Bölge Müdürlüğünden Dr. Emre AKÇALI “Yukarı Havza Heyelanlarının Sel Oluşumu Üzerine Etkisi ve Heyelan Erken Uyarı Sistemi, Trabzon İli Örneği”
• Çem Genel Müdürlüğü Etüd ve Proje Daire Başkanlığı İsmail BULUT “ Heyelan Kontrol Projesi Yapımı Balsu Örneği”
• KTÜ Mühendislik Fakültesinden Prof. Dr. Ömer YÜKSEK “Taşkın Yönetimi (Öncesi ve sonrası alınacak önlemler)”
• AFAD Grup Başkanı Ayhan IŞIK “ Karadeniz Bölgesinde Su Baskını ve Heyelan Tehlikeleri”
• KTÜ Orman Fakültesinden Prof. Dr. Lokman ALTUN “ Anakaya, Toprak, Erozyon, Orman, İnsan ve bir Bilgilendirme Yaklaşımı” ve “Bitki Kök Sistemlerinin Su Baskını ve Heyelanlara Karşı Koruyucu Etkileri”
• Recep Tayip Erdoğan Üniversitesinden Doç. Dr. Turan YÜKSEK “Rize Yöresinde Yanlış Arazi Kullanımı” ve “İklim ve Yüzeysel Akış”
• Meteoroloji Genel Müdürlüğünden Özkan ÖZ “Yağışların Heyelan Üzerindeki Etkisi”
• İstanbul Üniversitesinden Tayfun KURT “Heyelan Kontrolünde Teknik Yöntemler”
• KTÜ Mühendislik Fakültesinden Yrd. Doç. Dr. Erol ŞADOĞLU “Heyelan Oluşumu, Alınacak Önlemler ve Sonuçları”.
Eğitim programının 3. gününde Rize-Merkez-Engindere mahallesinde heyelan alanı incelenmiştir.
Arazi gezisinde ikinci olarak Rize ili Muradiye beldesinde bulunan heyelan alanında İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünce yapılan çalışmalar incelenmiştir.
Arazi gezisinde son olarak Rize-Merkez-Gündoğdu mahallesinde 27.08.2010 tarihinde yaşanan sel ve heyelanın olduğu arazilerde yapılabilecek önlemler tartışılmıştır.
Eğitim programının son gününde değerlendirme toplantısı yapılmıştır.
Toplantıda ÇEM Genel Müdür Yardımcısı M. Mustafa GÖZÜKARA yaptığı konuşmada; heyelan alanlarının şimdiye kadar sahipsiz olduğunu, Orman ve Su İşleri Bakanlığının kuruluş yasasıyla bu işin ÇEM Genel Müdürlüğüne verilerek bu belirsizliğin ortadan kaldırıldığını ifade ederek, heyelan konusunda orman mühendisi, jeoloji mühendisi, meteoroloji ve inşaat mühendislerinin bir arada çalışması gerektiğini, aynı zamanda kurumların da koordinasyonlu bir şekilde çalışması gerektiğini söylemiştir.
Değerlendirme toplantısında konuşma yapan katılımcılar, eğitimin çok faydalı geçtiğini, eğitimin uygulama ayağının da olmasının güzel olduğunu, mühendis olarak yaptığımız işlerin çok zor olduğunu, konularımızda uzman olmamız gerektiğini, özellikle Rize’de Çalışan mühendislerin yörenin sorunlarıyla ilgili konularda uzmanlaşması gerektiğini, Rize’de şimdiye kadar heyelan konusunda yapılan çalışmaların izlenmesi ve bunlar göz önüne alınarak bundan sonraki projelerin yapılması gerektiğini ve yapılan çalışmaların kamuoyuna tanıtılması gerektiğini ifade etmişlerdir.
Toplantıda heyelan projelerinin yapımında kurumların birlikte hareket etmesi, çay bahçelerinin heyelana sebep olmayacak şekilde drenaj sistemine önem verilmesi, arazi kabiliyetine göre arazi kullanımının gerektiği konuları dile getirilmiştir.
Toplantı sonrası eğitime katılanlara katılım belgesi verilmiştir.